معرفی سدالابواب

  • ۲۶

 

یکى از وقایعى که در روز نهم ذى الحجه  اتفاق افتاده و برگ زرینى از فضایل امیر المؤمنین علیه‏السلام را رقم زده، «سد الابواب» است.

پیامبر اکرم صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله فرمودند: «إنّ اللّه‏ تعالى أمَرَهُم بِسَدِّ الأبواب و استثنا منهم رسوله و أنتم نفس رسول اللّه‏»
ماجراى سدّ الابواب از فضائلى است  که به صورت قطعى و متواتر از شیعه و سنّى نقل شده است.
مرحوم مجلسی وقوع آن را در نهم ذى الحجّه دانسته است.
در زمان رسول خدا صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله وقتى که مسجد النبى ساخته شد عده اى از اصحاب و بنى‏ هاشم خانه‏ ى خود را به گونه‏ اى ساختند که یک درب آن به مسجد باز مى ‏شد تا بتوانند سریع ‏تر به مسجد بیایند و گاهى هم بدون طهارت وارد مى‏ شدند تا این که در این روز از طرف خداوند دستور آمد همه درهایى که به مسجد باز بود مسدود شود جز خانه ‏هاى پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله و امیر المؤمنین علیه‏ السلام.  وقتى مردم علت را از حضرت سؤال کردند، رسول خدا صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله فرمود: «من از نزد خودم چنین کارى نکردم، بلکه دستور الهى را اطاعت کردم».

درخواست اصحاب
بعضى از اصحاب پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله اصرار کردند که پنجره ‏اى یا روزنه دیدى به مسجد داشته باشند، ولى پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله اجازه نداده و فرمودند:  «قسم به آن که جانم به دست اوست من شما را خارج نکردم و او را وارد ننمودم، بلکه خداوند او را وارد و شما را خارج نمود».
سپس فرمودند: «اگر اهل آسمان و زمین بغض على را داشته باشند خداوند آنان را هلاک مى‏ نماید، مقام على عظیم است. اگر حب على در نامه اعمال کسى باشد افزون می شود و اگر بغض على در نامه اعمال کسى باشد بر حسناتش ترجیح پیدا مى‏ کند و او را هلاک مى‏ کند».

سخن منافقین
مؤمنین به این کار پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله که از طرف خداوند بود ایمان آوردند و قبول نمودند ولى منافقین خشمگین شدند و قبول نکرده گفتند: «آیا نمى‏ بینید محمد همیشه پسر عمویش را بر کرامت‏ ها اختصاص مى‏ دهد و ما را از آنها محروم مى‏ دارد. به خدا قسم، اگر در حال حیاتش از او پیروى نماییم حتما بعد از وفاتش مخالفت خواهیم کرد».

این مسئله را تمامى مسلمانان شاهد بودند و دیدند که چگونه حضرت على علیه‏ السلام بر دیگر صحابه حتى کسانى که مسن‏ تر بودند یا اشخاصى که با پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله نسبت خویشاوندى داشتند برترى یافت.

- پیامبر اکرم صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله درادامه سدّ الابواب فرمودند که این ماجرا شبیه ماجراى موسى و هارون است که موسى مأمور شد مسجدى بسازد که هیچ کس در آن بیتوته نکند مگر هارون و ذرّیّه‏ ى هارون، پس حضرت هارون هر ویژگى که دارد حضرت على علیه ‏السلام هم آن را دارند.
- علامه مجلسى رحمه‏ الله مى ‏فرماید: این واقعه براى نشان دادن شایستگى‏ هاى امیرالمؤمنین علیه ‏السلام براى خلافت بعد از پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله است. چون حتى حمزه سیدالشّهداء را با آن سنّ بالا و مرتبه عظیم از این امتیاز محروم کردند.

- نافع گوید از پسر عمر پرسیدند بعد از پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله چه کسى از همه‏ ى مردم بهتر است؟ او گفت کسى که جایز است براى او هر چه جایز است براى پیامبر، و حرام است براى او هر چه حرام است براى پیامبر. نافع پرسید او کیست؟ پسر عمر گفت: او على است! پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله فرمودند: «لک فى المسجد ما لى و علیک ما علىّ، أنت وارثى و وصیّى» یعنى اى على! هرچه براى من جایز است در این مسجد براى تو هم جایز است، و هر حرمتى من در این مسجد دارم تو نیز دارى، و تو وارث من و وصى من هستى.
- امیرالمؤمنین علیه‏ السلام در قضیه ‏ى شورا، جریان «سد الابواب» را از فضائل خود مطرح کردند.


تواتر حدیث سد الابواب
مرحوم ابن شهر آشوب از علماى بزرگ شیعه در مورد حدیث سد الابواب مى ‏گوید: «این حدیث را حدود سى نفر از اصحاب نقل کرده‏ اند مانند: زید بن ارقم، سعد بن ابى وقاص، ابو سعید خدرى، ام سلمه، ابو رافع، ابو طفیل و... .  
حدیث سد ابواب را خاصه و عامه ذکر کرده ‏اند. برخى از اسناد آن عبارت است از:
کتب خاصه
مناقب امیر المؤمنین علیه ‏السلام وسائل الشیعة ج2 ص210.
(کوفى) ج 1 ص 471. دعائم الاسلام ج 1 ص 17.شرح الاخبار ج 2 ص 203. امالى (شیخ طوسى) ص 599.
مناقب آل ابى طالب ج 2 ص 36. العمدة ص 14. بحار الانوار ج 39 ص 28 ـ 48.
تفسیر امام عسکرى علیه‏السلام ص 17 ـ 18. صراط المستقیم ج 1 ص 232.
کتب عامه
المجموع (نووى) ج 2 ص 160. فتح البارى ج 7 ص 12. شرح نهج البلاغه (ابن ابى
الحدید) ج 9 ص 173. فیض القدیر ج 1 ص 120. تاریخ مدینة دمشق ج 42 ص 122.

 

نظرات: (۰) هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی